همانطور که در مقالات قبل به معرفی انواع سررسید و تقویم در زمان های مختلف تاریخ به خصوص درایران پرداختیم هم اکنون نیز میخواهیم شما را با نوع دیگری از سررسید و تقویم آشنا کنیم.
در زمان های گذشته در ایران تقویم های گوناگونی وجود داشته که هرکدام بنا بر رسم و سوم و آیین هر قوم و قبیله وجوده داشته اما سعی اصلی آنها این بوده که تاریخ و وقایع را به طور دقیق با زمان منطبق کنند.
یکی از این سررسید و تقویم ها سررسید گیلکی نام دارد سررسیدی که به نام های مختلفی اعم از دیلمی،گالشی و گیلان باستان وجود داشته که در میان گیلکی زبان
ها مشهور و مورد استفاده بوده گذشته و تاریخچه این سررسید به زمان سررسید و تقویم باستانی ایرانی یا یزدگردی قدیم بر میگردد.
با توجه به تخقیقات و بررسی هایی که صورت گرفته تقویم یزدگری اولین تقویم ایرانی و با قدمت ترین سررسد و تقویم است.
آنها در این تقویم و سررسید آغاز سال را اعتدال بهاری برگزیدند.
در زمان گذشته با توجه به تحقیقات انجام شده مردم گیلکیی تنها از این تقویم استفاده میکردند و فقط برای آنکه از تاریخ های مذهبی اطلاع داشته باشند این تاریخ ها را از روحانیون میپرسیدند.
نام روز اول سال در این تقویم و سررسید ویشَک (vishak)نام دارد و آنها تنها یک روز را کبیسه میکرند و ابتدای سال را ثابت نگه میداشتند.
تاریخ دقیق آغاز این تقویم و سررسید 17 مرداد هجری شمسی است.
تعداد ماه های این تقویم و سررسید 12 ماه سی روزه است به همراه 5 روز اضافه که نام آن را پنجیک مینامندیند و به آخر ماه 8 ام اضافه میکردند.
در زیر نام ماههای این تقویم و سررسید را معرفی میکنیم:
نوروز ما، کورچ ما، اریه ما، تیر ما، موردال ما، شریر ما، امیر ما، آوَل ما، سیا ما، دیا ما، ورفًنه ما، اسفندار ما
در ادامه مقالات به معرفی برخی دیگر ز تقویم و سررسید های رایج در ایران میپردازیم.